Uprawa jarmużu (odmiana kapusty) – z artykułu dowiesz się jak uprawiać jarmuż od sadzonki jarmużu aż do zbioru. To jeden z przedstawicieli superfoods – zarówno smaczny jak i łatwy w uprawie.
Kiedy już dowiesz się jak uprawiać jarmuż, nie ma odwrotu. Jest to zdrowa i smaczna roślina. Do tego łatwa w uprawie i dobrze wygląda w Twoim ogrodzie. Czego tu nie lubić?
Uprawa jarmużu jest prosta, łatwo jest go wyhodować z nasion wysiewanych, można też wykorzystać sadzonki. Jarmuż jest członkiem rodziny kapustnych. Jest mrozoodporny i najlepiej rośnie w niższych temperaturach – zimna pogoda nadaje liściom słodszy smak.
Jarmuż zawiera błonnik, wapń, witaminy C i K, żelazo i przeciwutleniacze oraz wiele innych korzystnych składników odżywczych. Jest to wszechstronna zieleń, którą można smażyć, gotować na parze, a nawet piec w piekarniku, aby uzyskać zdrową przekąskę warzywną. Młode liście jarmużu można spożywać na surowo jako sałatkę lub dodawać do koktajli.
Spis treści
Czy jarmuż jest wieloletni?
Większość jarmużu to roślina dwuletnia, co oznacza, że od kiełkowania minie około dwóch lat, zanim w końcu wyrośnie i wypuści liście. Jeśli jednak uprawiasz jarmuż w celu zebrania liści, jest bardzo prawdopodobne, że będziesz go wymieniał co roku i w ten sposób będzie lepiej rósł.
Można ją również traktować jako uprawę powracającą, gdzie zbierasz delikatne młode liście wierzchołkowe na sałatki, pozostawiając łodygę do zimowania, która potem wytwarza pędy boczne w większej ilości. Mówi się, że im więcej zbierzesz, tym więcej świeżych liści będzie rosło.
Wielu kucharzy uważa, że liście jarmużu mają najlepszy smak, gdy są „całowane” przez lekki mróz, przez co jesienne zbiory są słodsze niż wiosenne. Najpierw zbierz najstarsze, najniższe liście. Odrzuć te, które są pożółkłe lub postrzępione, wybieraj kędzierzawe liście. Weź tyle liści, ile chcesz, pod warunkiem, że zostawisz co najmniej cztery liście na szczycie rośliny.
Jarmuż kiedy siać?
To, kiedy sadzisz jarmuż zależy od tego, kiedy chcesz zebrać liście. Aby uprawiać jarmuż jako roślinę wczesną i mieć ją latem, nasiona można wysiewać w pomieszczeniu w tacach na nasiona wczesną wiosną lub wysiewać bezpośrednio do ziemi, gdy się wiosną nagrzeje.
W przypadku zbiorów późną jesienią lub zimowych sadzić na 6 do 8 tygodni przed pierwszymi jesiennymi przymrozkami. W cieplejszych obszarach można kontynuować sadzenie jesienią.
Jak sadzić jarmuż?
Jeśli wysiewasz nasiona jarmużu do środka ziemi, możesz po prostu posypać nasionami kompost doniczkowy, lekko przykryć kompostem i wodą. Jeśli wolisz, możesz namoczyć nasiona w letniej wodzie na 24 godziny przed siewem. Powinno to przyspieszyć kiełkowanie.
Jeśli siejesz w rzędach bezpośrednio do ziemi, wysiej razem 3 lub 4 nasiona, co 30 cm, na głębokość 13 mm, pozostawiając 45 cm między rzędami. Można przykryć cienką warstwą słomy.
Jak uprawiać jarmuż?
Jarmuż jest bardzo łatwy w uprawie. To tolerancyjna roślina, która może przetrwać niskie temperatury i zacienione warunki – wystarczą trzy godziny nasłonecznienia, chociaż dobrze rośnie w pełnym słońcu, a na dobrze przepuszczalnej glebie przechodzi w lekki cień.
Jeśli przesadzasz sadzonki na działkę warzywną, zachowaj co najmniej 30 cm odstępu między każdą rośliną i 45 cm między rzędami, gdy wyrosną na całkiem spore rośliny. Dodanie dobrze zgniłego obornika do ziemi przed sadzeniem zapewni dobry początek jarmużowi, a możesz uzupełnić go uniwersalnym płynnym pokarmem roślinnym, aby okazjonalnie go wzmocnić.
Jarmuż to dość szybko rosnąca roślina. Gleba powinna być stale wilgotna (podlewaj zawsze, gdy wierzchnia warstwa gleby jest sucha w dotyku), ściółkowanie wokół roślin drobno zmielonymi liśćmi, siano wolne od chwastów, słoma, igły sosnowe lub drobno rosnąca kora pomogą utrzymać chłód i wilgotność gleby. Nie można go uprawiać na tym samym miejscu po innych roślinach kapustowatych
Regularne podlewanie pomoże zapobiec więdnięciu liści przy ciepłej i suchej pogodzie.
Jak długo kiełkuje jarmuż?
Możesz spodziewać się, że twoje sadzonki jarmużu wykiełkują za pięć do ośmiu dni. Utrzymuj je dobrze podlewane, aż będziesz gotowy do ich zasadzenia.
Jarmuż może rosnąć równie szczęśliwie w doniczkach lub podniesionych grządkach, jak w otwartej glebie. Jednak rośliny mogą osiągać do 100 cm wysokości, gdy są dojrzałe, więc użyj dużej doniczki – o średnicy co najmniej 30 cm – wypełnionej kompostem zmieszanym z żwirkiem, aby poprawić drenaż.
Najczęstsze problemy z uprawą jarmużu
Jarmuż jest dość odporny na szkodniki w porównaniu z innymi członkami rodziny kapustowatych, jednak młode rośliny będą wymagały pewnej ochrony przed ptakami. Zwłaszcza gołębie mogą zamienić delikatne liście w wstążki. Przykrycie roślin siatką odporną na owady pomoże odstraszyć ptaki, gąsienice (siatka zapobiegnie składaniu jaj przez motyle na liściach) i muchy kapuścianej.
Istnieje kilka szkodników ogrodowych, które lubią chrupać jarmuż – chrząszcze, pluskwiaki arlekina i mszyce kapuściane. Robaki kapuściane wolą kapustę, brokuły i kalafior od jarmużu, ale jeśli zobaczysz białe motyle kapuściane latające wokół twoich roślin, miej oko na aksamitne zielone gąsienice. Czarne i pomarańczowe pluskwiaki arlekina żywią się zwykle starymi, zestresowanymi roślinami jarmużu. Szarozielone mszyce kapuściane zwykle znajdują się w skupiskach w fałdach plisowanych liści jarmużu. Mocno porażone liście jarmużu można zrywać i wyrzucać. Ogólnie jednak uprawa jarmużu jest dość prosta.
Polecane odmiany jarmużu
- Jarmuż Toskański – czasami uważany za zupełnie inną roślinę, ale jest to rodzaj jarmużu, a jego nazwa oznacza „czarny jarmuż”, czyli czarną kapustę. Jarmuż Toskański ma ciemne, prawie czarne liście.
- Redbor – żywe burgundowe liście na efektownej roślinie, która dobrze wyglądałaby na kwietniku, nie mówiąc już o grządce warzywnej. Liście przybierają intensywny odcień fioletu, gdy pogoda staje się zimniejsza. Jest to odmiana średnio wysoka.
- Kapitan – klasyczny jarmuż kędzierzawy, o gęsto zwiniętych, ciemnozielonych liściach
- Jarmuż toksański 'Black Magic’ F1 – hybryda jarmużu typu Lacinato – ma wyjątkowo długie okresy zbiorów. Pomarszczone, niebieskoszare liście dłużej utrzymują swój kolor i delikatność na roślinie niż inny jarmuż. Jej solidne, wysokie na 100 cm rośliny dają obfite plony i są bardzo odporne na mróz i upał.
Jarmuż jest bardzo wdzięczną rośliną. Odporny na mróz, ma smaczne jadalne liście, siać jarmuż można niemalże cały rok. Jeżeli ogród jest Twoją pasją, masz inne warzywa, to koniecznie posadź w przydomowym ogrodzie jarmuż.
Moj niespełna 3 letni syn uwielbia jarmuż. W ogrodzie podczas zabawy, robi przerwę mówiąc „czas na jarmuż” i idzie zjeść listek. Nie pomyślałabym, że dziecko może polubić jarmuż.